Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές παραδόσεις που συναντάμε στην τέλεση θρησκευτικών μυστηρίων είναι αυτή της μπομπονιέρας, η οποία δεν απουσιάζει ποτέ από τους γάμους και τις βαπτίσεις μας. Η εμφάνιση της μπομπονιέρας σήμερα ποικίλλει, με δημιουργήματα πέρα από κάθε φαντασία, προκειμένου να ταιριάζουν με την αισθητική του κάθε γάμου. Πώς, όμως, έχει καθιερωθεί το έθιμο και με ποιους τρόπους έχει εξελιχθεί η μπομπονιέρα με το πέρασμα των χρόνων;
Ιστορική αναδρομή της μπομπονιέρας
Η λέξη “μπομπονιέρα” αποτελεί ετυμολογικό δάνειο από τη γαλλική γλώσσα, όπου η λέξη “bonbon” σημαίνει καραμέλα, προδίδοντας τις ρίζες του εθίμου στη Γαλλία της αυτοκρατορικής περιόδου. Τότε κάποιος αυτοκράτορας, θέλοντας να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του απέναντι στους καλεσμένους που παρευρέθηκαν στο γάμο του, αποφάσισε να διατάξει την κατασκευή μικρών κρυστάλλινων δοχείων, τα οποία, προτού μοιραστούν στους καλεσμένους, θα γέμιζαν με καραμέλες. Αυτή ήταν η πρωταρχική μορφή της μπομπονιέρας, που, πέρα από δείγμα ευγνωμοσύνης, είχε ως στόχο να αποτελέσει διαρκή υπενθύμιση του ευχάριστου μυστηρίου. Δεδομένης της επιρροής που είχε το στέμμα στις τάξεις των ευγενών της εποχής, η μπομπονιέρα εύλογα διαδόθηκε με ταχύτατους ρυθμούς και πήρε τη μορφή εθίμου. Λόγω του τότε υψηλού κόστους της ζάχαρης, για αρκετό καιρό το έθιμο περιορίστηκε στους μονάρχες και την υψηλή κοινωνία της Ευρώπης εν γένει, με τη χρήση μικρών περίτεχνων δοχείων από κρύσταλλο, πορσελάνη ή ακόμα και χρυσό.
Η αρχή του 18ου αιώνα σηματοδοτεί την πλήρη εξάπλωση της μπομπονιέρας στις προνομιούχες τάξεις της αναγεννησιακής Ιταλίας, που γρήγορα αντικατέστησαν τις μεσαιωνικές λαογραφικές παραδόσεις με νέα έθιμα, τα οποία αντικατόπτριζαν καλύτερα τις τάσεις τις εποχής. Γρήγορα, η μπομπονιέρα εξαπλώθηκε ανά τη χώρα, με την παράδοση να τη θέλει να προσφέρεται από την οικογένεια της νύφης, αμέσως μετά το κόψιμο του γαμήλιου γλυκού. Το μέγεθος και το υλικό της συσκευασίας της μπομπονιέρας διαφέρει και εξαρτάται από την οικονομική δυνατότητα της οικογένειας, μέχρι το 19ο αιώνα, όπου εδραιώθηκε η χρήση απλούστερης συσκευασίας, κατασκευασμένης από μετάξι, βελούδο, δαντέλα, ή, συνηθέστερα, τούλι. Κάπως έτσι, η Ιταλία υιοθέτησε την μπομπονιέρα ως το πλέον κατάλληλο γλυκό που συμβολίζει τον εορτασμό οποιασδήποτε περίστασης: γάμου, βάπτισης, γενεθλίων, επετείου, γέννησης, αποφοίτησης, θείας κοινωνίας και ούτω καθεξής.
Η μπομπονιέρα στην Ελλάδα και οι συμβολισμοί της
Αν ένα ελληνικό έθιμο σηματοδοτεί κάποιο σπουδαίο και ευχάριστο γεγονός, αυτό είναι η μπομπονιέρα, που είναι πλέον βαθύτατα ριζωμένη στην ελληνική παράδοση. Μία θεωρία, μάλιστα, θέλει τα κουφέτα να πρωτοεμφανίζονται στους γάμους της Αρχαίας Ελλάδας ή της Βυζαντινής εποχής, αυτή τη φορά ως εδέσματα από φρούτα ή ξηρούς καρπούς, με επικάλυψη μελιού. Με την πάροδο των χρόνων, η μπομπονιέρα μετετράπη σε ένα μικρό πουγκί, φτιαγμένο από τούλι ή δαντέλα, το οποίο περιέχει κουφέτα και, συνήθως, κάποιο διακοσμητικό αντικείμενο, που προσφέρεται στους καλεσμένους του μυστηρίου ως ένδειξη ευγνωμοσύνης που παρευρέθησαν σε αυτό.
Όσον αφορά στο περιεχόμενο της μπομπονιέρας, εδώ συναντάμε τα γνωστά σε όλους μας κουφέτα, καλυμμένα από ζάχαρη και χρωματισμένα σε διάφορες παστέλ αποχρώσεις. Γνωστά στη Μέση Ανατολή ως αμύγδαλα Ιορδανίας, όπου και ευδοκιμούν, τα κουφέτα είθισται να τοποθετούνται σε μονό αριθμό μέσα στην μπομπονιέρα. Στην ελληνική παράδοση, ο μονός αριθμός συμβολίζει την ενότητα ανάμεσα στη νύφη και το γαμπρό, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην Ιταλία, ενώ μία ακόμα άποψη ταυτίζει το μονό αριθμό των κουφέτων με την τέλεση ενός μόνο γάμου. Ο αριθμός των κουφέτων της μπομπονιέρας κυμαίνεται συνήθως ανάμεσα στα τρία και τα πέντε, συμβολίζοντας το γαμπρό, τη νύφη και τους απογόνους ή τη νύφη, το γαμπρό και την υπακοή, υπομονή και υποχωρητικότητα που χρειάζονται στο γάμο, αντιστοίχως, Κατ’ άλλους, μια μπομπονιέρα με πέντε κουφέτα σηματοδοτεί ένα γάμο με ευτυχία, υγεία, μακροζωία, αφθονία και γονιμότητα.
Στη χώρα μας, τα κουφέτα της μπομπονιέρας αντικατοπτρίζουν τις αναπόφευκτες δυσκολίες της ζωής και τη γλυκύτητα του γάμου, μέσω του πικρού αμύγδαλου και της γλυκιάς επικάλυψης της ζάχαρης αντιστοίχως. Οι μπομπονιέρες είθισται να μοιράζονται στους καλεσμένους κατά τη λήξη ενός μυστηρίου από νεαρές, ανύπαντρες κοπέλες, στις οποίες οι καλεσμένοι, παραλαμβάνοντας την μπομπονιέρα τους, εύχονται το γνωστό “και στα δικά σας”.
Τα είδη της μπομπονιέρας
Σήμερα, η επιλογή της κατάλληλης μπομπονιέρας επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την αισθητική που έχει επιλεγεί για το μυστήριο, την προτίμηση του γαμήλιου ζεύγους και τα χρήματα που μπορούν να διατεθούν. Ναι μεν η μπομπονιέρα λειτουργεί ως ένα ευχαριστήριο μήνυμα προς του καλεσμένους για την παρουσία τους, ωστόσο ολοένα και περισσότεροι μελλόνυμφοι αποστρέφονται από την κλασική μπομπονιέρα, επιθυμώντας να δώσουν μια ιδιαίτερη νότα διαφορετικότητας στο μυστήριο ή προσπαθώντας να επιδείξουν την καλαισθησία τους.
Η πληθώρα αισθητικών αλλαγών στις οποίες έχει υποβληθεί το έθιμο της μπομπονιέρας, έχει, πλέον φέρει την τάση της επιλογής μιας προσωποποιημένης μπομπονιέρας. Διάφορα πρωτότυπα σχέδια κατακλύζουν τα μυστήρια, ενώ η δυνατότητα χρήσης της μπομπονιέρας ως οικιακό διακοσμητικό κάνει, πράγματι, το μυστήριο αξιομνημόνευτο – αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος ύπαρξης του εθίμου. Πέραν το κλασικών τύπων της μπομπονιέρας, ορισμένες ιδιαίτερες και πρωτότυπες ιδέες περιλαμβάνουν μαγνητάκια, κηροπήγια, σαπουνάκια, μικρά γλαστράκια, ασημικά, μουσικά κουτάκια, κεραμικές δημιουργίες, χαραγμένες πέτρες, κούπες, κοσμήματα και πολλά ακόμα διακοσμητικά αντικείμενα, συνοδευόμενα πάντοτε από τα γνωστά και μη εξαιρετέα κουφέτα. Οι επιλογές είναι αμέτρητες και υπάρχει πάντα περιθώρια για πρωτοτυπία και μοναδικότητα στην επιλογή της μπομπονιέρας, ακόμα κι όταν ο προϋπολογισμός δεν είναι ιδιαίτερα υψηλός.
Πως να επιλέξουμε την κατάλληλη μπομπονιέρα
Αρκετά συχνά, η επιλογή της κατάλληλης μπομπονιέρας αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη για τους μελλόνυμφους, που καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε εκατοντάδες περίτεχνα δημιουργήματα. Σκοπός της μπομπονιέρας πάντοτε αποτελεί η έξαψη των συναισθημάτων των καλεσμένων και η χρηστικότητα του δώρου, αναδεικνύοντας, παράλληλα, την ομορφιά του εθίμου. Τι πρέπει, όμως, να προσέξουμε στην επιλογή της κατάλληλης μπομπονιέρας;
Αρχικά, φροντίζουμε το είδος της μπομπονιέρας να ανταποκρίνεται στα χρήματα που μπορούμε να διαθέσουμε, έτσι ώστε να μην παρεκκλίνουμε από τον προϋπολογισμό μας. Αν επιλέξουμε την αγορά μπομπονιέρας από το ίδιο κατάστημα που θα φροντίσει για το στολισμό, τα προσκλητήρια ή οποιοδήποτε άλλο κομμάτι του γάμου, πολύ συχνά έχουμε τη δυνατότητα να λάβουμε κάποια έκπτωση. Έπειτα, εξετάζουμε την μπομπονιέρα από την πλευρά του στυλ, έτσι ώστε να αντανακλά την αισθητική μας, αλλά και να ταιριάζει χρωματικά με τη διακόσμηση που έχουμε επιλέξει για το μυστήριο. Ακόμα κι αν ο προϋπολογισμός μας είναι αρκετά υψηλός, καλό είναι να μην προσπαθούμε να κάνουμε την μπομπονιέρα μας υπέρ το δέον πολυτελή, έτσι ώστε να μην καταλήξει να γίνει κιτς. Μία ακόμα χρήσιμη συμβουλή, ειδικά για τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι να παραλάβουμε τις μπομπονιέρες σε χρονικό σημείο όσο πιο κοντινό στο μυστήριο γίνεται, και να τις φυλάξουμε σε δροσερό και σκιερό μέρος, προκειμένου να μην αλλοιωθούν.
Τέλος, όσον αφορά στις DIY μπομπονιέρες, που φτιάχνουμε μόνοι μας για να δώσουμε μια πιο προσωπική αίσθηση, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς την ποσότητα των υλικών που θα αγοράσουμε, καθώς και το χρονικό πλαίσιο κατά τον οποίο θα τις προετοιμάσουμε. Καλό είναι να γνωρίζουμε ακριβώς τον αριθμό των ατόμων που θα παρευρεθούν στο μυστήριο και να προβούμε στην αγορά κάποιων παραπάνω μπομπονιέρων, για παν ενδεχόμενο.
Αναζητήστε καταστήματα με είδη γάμου και βάπτισης στον επαγγελματικό οδηγό επιχειρήσεων f-all.gr