Η Κίνα συγκαταλέγεται στις χώρες με τις πιο ιδιαίτερες και αναγνωρίσιμες γαστρονομικές παραδόσεις. Η “κουζίνα των δράκων”, όπως αποκαλείται η κινέζικη κουζίνα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη κι δημοφιλής ανά τον κόσμο, ενώ, μιας και η γέννησή της υπολογίζεται πριν από τουλάχιστον τρεις χιλιάδες χρόνια, θεωρείται μία από τις αρχαιότερες κουζίνες της υφηλίου. Χαρακτηριστικές γεύσεις που πραγματικά ανταποκρίνονται σε όλα τα γούστα, σχηματίζουν αμέτρητες προσεγμένες συνταγές με εκατοντάδες παραλλαγές η καθεμία, άρρηκτα συνδεδεμένες με την πλούσια ιστορία και πολιτισμό της Κίνας.
Ιστορική αναδρομή στην κινέζικη κουζίνα
Η ιστορία της κινέζικης κουζίνας είναι ιδιαίτερα πλούσια, ενώ μεταβλήθηκε αρκετές φορές στη διάρκεια των αιώνων, συμβαδίζοντας, κατά κάποιο τρόπο, με τις εναλλαγές των δυναστειών που βρίσκονταν στην εξουσία και ενσωματώνοντας τα ήθη και τις παραδόσεις της εκάστοτε εποχής.
Κατά την αρχαιότητα, η κινέζικη κουζίνα ήταν πολύ πιο απλοϊκή σε σχέση με τη σημερινή της μορφή. Βασιζόταν κατά κανόνα στα θηράματα του κυνηγιού, σε συνδυασμό με αγροτικά προϊόντα. Οι ιδιαίτερες γεύσεις του ελαφιού, του μοσχαριού, του αρνιού, των αγριόχοιρων “δένουν” με εκείνες της φύκης, του σπαράγγαθου και της φτέρης, αφού τηγανίζονταν σε κάποια πρώιμη μορφή του γουόκ, του εμβληματικού αυτού μαγειρικού σκεύους, η χρήση του οποίου έχει εξαπλωθεί και στις δυτικές κουζίνες. Ύστερα, η εποχή του Κομφούκιου σηματοδοτήθηκε από σπουδαία γαστρονομική πρόοδο, με την εισαγωγή νέων εδεσμάτων, σαλτσών και καρυκευμάτων, αλλά και τον καθορισμό ιδιαίτερων τεχνοτροπιών μαγειρικής και εμφάνισης των πιάτων της κινέζικης κουζίνας.
Η λεγόμενη κινέζικη αυτοκρατορική κουζίνα εισήλθε στον κόσμο της γαστρονομίας κατά τον δέκατο με ενδέκατο αιώνα μ.Χ., κατά την περίοδο της δυναστείας Τζόου, περιλαμβάνοντας μια σειρά από “αρχές” φαγητού, δηλαδή ιδιαίτερες μεθόδους προετοιμασίας, παρασκευής και σερβιρίσματος. Οι αυτοκράτορες φρόντιζαν να εντοπίσουν και να θέσουν στην υπηρεσία τους τους πλέον ικανούς μάγειρες που διέθετε η χώρα. Στη συνέχεια, η δυναστεία των Τσινγκ, που διήρκεσε από τον δέκατο έβδομο μέχρι τον εικοστό αιώνα μ.Χ., εμπλούτισε την κινέζικη κουζίνα με εκλεπτυσμένα πιάτα αποτελούμενα από εξαίσιες και πρωτότυπες γεύσεις, δίνοντάς της, σταδιακά, τη μορφή που έχει μέχρι και σήμερα.
Χαρακτηριστικές γεύσεις της κινέζικης κουζίνας
Η κινέζικη κουζίνα αρκείται στα εγχώρια προϊόντα. Έντονη είναι η παρουσία των λαχανικών, με έμφαση στο λάχανο, το κρεμμύδι, το καλαμποκάκι, το μπαμπού και τις φύτρες φασολιών. Στο πέρασμα των αιώνων, εμπλουτίστηκε με διάφορα καρυκεύματα, όπως το τζίντζερ, το γλυκάνισο, το πιπέρι και η κανέλα. Εκτεταμένη είναι και η χρήση του σουσαμιού, αλλά και μυρωδικών όπως ο κόλιανδρος, ενώ αξιοσημείωτη είναι η παρουσία της σόγιας σε διάφορες μορφές. Πολλά είναι τα πιάτα που είναι γνωστά στο ευρύ κοινό και έχουν, με τα χρόνια, επεκταθεί δυναμικά ακόμα και στο δυτικό κόσμο, τοποθετώντας την κινέζικη κουζίνα στο πάνθεον της παγκόσμιας γαστρονομίας. Το πλέον δημοφιλές κινέζικο πιάτο είναι η η πάπια Πεκίνου, που σερβίρεται με σάλτσα χοϊζίν, πιτάκια στον ατμό και λαχανικά.
Παρά τις διαφορές που συναντάμε ανά γεωγραφική περιοχή, η κινέζικη κουζίνα στο σύνολό της ακολουθεί ορισμένες βασικές αρχές, όπως η έμφαση στην προετοιμασία των υλικών, τα παρεμφερή συστατικά που χρησιμοποιούνται, η περιορισμένη παρουσία λιπαρών και το σύντομο χρονικό διάστημα του μαγειρέματος. Κάπως έτσι, εξαιρουμένων των παραλλαγών τους, οι συνταγές της κινέζικης κουζίνας ξεπερνούν τις οκτώ χιλιάδες.
Οι διάφορες τεχνοτροπίες της κινέζικης κουζίνας
Όπως είναι λογικό, μία χώρα με πληθυσμό που ξεπερνάει το ένα δισεκατομμύριο κατοίκων, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ποικιλομορφία όσον αφορά στην κουζίνα της. Τα τοπικά στυλ της κινέζικης κουζίνας, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, είναι ουκ ολίγα και είθισται να διακρίνονται ως προς τη γεωγραφική περιοχή από την οποία απορρέουν. Οι επιμέρους κατηγορίες είναι η βόρεια ή μανδαρίνικη κουζίνα, με επίκεντρο την πρωτεύουσα Πεκίνο, τη νότια ή καντονέζικη κουζίνα, που ανθίζει στην περιοχή Τσαοτζού, την ανατολική κουζίνα ή κουζίνα της Σανγκάης και Τζιανγκτζέν και τη δυτική κουζίνα ή κουζίνα ενδοχώρας, που αναπτύσσεται στη Σιτσουάν. Η καθεμία από τις ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές προσαρμόζει την κινέζικη κουζίνα στα επιμέρους χαρακτηριστικά στοιχεία της, διαφοροποιώντας την τοπική κουλτούρα της κάθε κουζίνας. Παραδείγματος χάρη, η μανδαρίνικη κουζίνα παραδοσιακά χρησιμοποιεί νουντλς από αλεύρι σιταριού και ψωμάκια ντάμπλινγκς μαγειρεμένα στον ατμό. Πολλά πιάτα της βόρειας κινέζικης κουζίνας έχουν ως βάση το αρνί, το μοσχάρι και άλλα κρέατα, σούπες και γευστικές σάλτσες, ενώ αυτή έχει δεχτεί αρκετές επιρροές από την κουζίνα της υπόλοιπης χώρας.
Η καντονέζικη μαγειρική, από την άλλη, φημίζεται για τη φειδωλή χρήση καρυκευμάτων. Είναι γνωστή για τις δημοφιλείς σάλτσες της, όπως η σάλτσα στρειδιών και η σάλτσα σόγιας, ενώ, με εξαίρεση το χοιρινό, περιλαμβάνει περισσότερα θαλασσινά παρά κρέας. Στην παραγωγή -και, κατ’ επέκταση, τη γαστρονομία- της περιοχής, περιλαμβάνονται διάφοροι ασυνήθιστοι καρποί, όπως τα λίτσι, τα μπιζέλια, το κινέζικο μπρόκολο και η παπάγια. Ως χαρακτηριστικό πιάτο θα αναφέραμε τα dim sum, μεζέδες που οι Καντώνοι συνηθίζουν να απολαμβάνουν με το τσάι τους.
Η δυτική κινέζικη κουζίνα είναι γνωστή για την έντονη παρουσία των πουλερικών, των βοοειδών και των χοίρων. Σιτάρι, ρύζι, σόγια και εσπεριδοειδή συνοδεύουν τις παραδοσιακές σπεσιαλιτέ, που ποικίλουν από ξινές σε καυτερές. Έντονες γεύσεις με πλήθος μπαχαρικών και μυρωδικών, με αναπόσπαστο κομμάτι την ύπαρξη του τζίντζερ, της σόγιας και του σησαμελαίου.
Τέλος, η ανατολική κινέζικη κουζίνα εστιάζει στις τηγανιτές γεύσεις, το τζίντζερ και το κινέζικο ξύδι. Οι φύτρες φασολιών και μπαμπού, τα ψάρια του αλμυρού ή του γλυκού νερού και τα παστά κρέατα βρίσκονται ανάμεσα στις πλέον συνήθεις γεύσεις της περιοχής. Άλλες τοπικές συνταγές περιλαμβάνουν αρνίσιο κρέας, παράγωγα σιταριού, μήλα, κάστανα, μυρωδικά, χουρμάδες Κίνας και αρκετά καρυκεύματα.
Πράγματα που ίσως δε γνωρίζατε για την κινέζικη κουζίνα
- Η κινέζικη κουζίνα δεν γνωρίζει όρια ως προς την κατανάλωση ζωντανών οργανισμών, ακόμα και οικόσιτων ζώων. Πληθώρα συνταγών περιλαμβάνουν κρέας από σκορπιούς, βατράχια, νυχτερίδες, διάφορα έντομα, ποντίκια και κάθε λογής ζώο, που καταναλώνονται συνήθως σε αγορές τροφίμων και φεστιβάλ.
- Η κουλτούρα της χώρας έχει ορίσει ένα σύνολο κανόνων συμπεριφοράς που αφορούν στην κινέζικη κουζίνα, που πολλές φορές διαφέρουν από αυτούς του υπόλοιπου κόσμου. Για παράδειγμα, ο πρεσβύτερος άνθρωπος στο τραπέζι πρέπει πάντα να σερβίρεται πρώτος.
- Η κινέζικη κουζίνα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε φυτικές ίνες, πράγμα το οποίο αποδίδεται στην τεράστια ποικιλία της χώρας σε φρούτα και λαχανικά. Μάλιστα, εκτιμάται πως οι κάτοικοι της Κίνας καταλαμβάνουν μία από τις πρώτες θέσεις παγκοσμίως, όσον αφορά στην κατανάλωση φυτικών ινών. Πολλά από τα εγχώρια φρούτα και λαχανικά, μάλιστα, δεν είναι καν γνωστά στο δυτικό κόσμο.
- Η χρήση των ξύλινων chopsticks στην κινέζικη κουζίνα, που αντικαθιστούν τα μαχαιροπίρουνα, εύλογα δυσχεραίνουν το έργο της κοπής του φαγητού. Για το λόγο αυτό, τα πιάτα σερβίρονται κομμένα σε μπουκιές και όσο λιγότερο σκληρά γίνεται.
- Φαγητά όπως τα ζυμαρικά, το σούσι, το παγωτό και η κέτσαπ έχουν στην πραγματικότητα τις ρίζες τους στην κινέζικη κουζίνα, αν και διαδόθηκαν σε διαφορετικές χώρες και στις εξελιγμένες τους μορφές.
Αναζητήστε εστιατόρια με ιαπωνική κουζίνα στο f-all.gr