Σπιρομέτρηση είναι η εργαστηριακή εξέταση με την οποία αξιολογούμε κατά πόσο ο αέρας που υπάρχει στους πνεύμονες, έχει ανεμπόδιστη ροή. Συγκεκριμένα η σπιρομέτρηση μετράει τον όγκο του αέρα που μπορεί να εκπνεύσει μετά από μία μέγιστη εισπνευστική προσπάθεια ο εξεταζόμενος, αλλά και την ταχύτητα με την οποία τον εκπέμπει, δηλαδή τη ροή. Είναι απλή εξέταση που πραγματοποιείται από ειδικευμένο ιατρό πνευμονολόγο. Είναι σύντομη και ανώδυνη και διαρκεί λιγότερο από 10 λεπτά. Για την πραγματοποίηση της εξέτασης χρησιμοποιείται ειδικό όργανο μέτρησης, το σπιρόμετρο. Αρχικά ο εξεταζόμενος τοποθετεί τα χείλη του σφικτά γύρω από το επιστόμιο του σπιρόμετρου και στη συνέχεια θα πρέπει διαδοχικά να εισπνεύσει όσο πιο βαθιά μπορεί, να φυσήξει δυνατά και γρήγορα τον αέρα, να συνεχίσει να φυσά συνήθως για το χρονικό διάστημα των 6 δευτερολέπτων, η παραπάνω διαδικασία επαναλαμβάνεται για δύο ή τρεις φορές.
Η σπιρομέτρηση γίνεται κυρίως σε καπνιστές, ιδίως άνω των 40 ετών, άτομα με έντονο βήχα, άτομα με δύσπνοια, βάρος στο στήθος ή που τους «κόβεται» η ανάσα, άτομα με συριγμό κατά την αναπνοή («σφύριγμα». «γατάκια», «βραχαλητό»), ασθενείς που πάσχουν από γνωστό πνευμονικό νόσημα. Γίνεται επίσης προληπτικά σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα ή πάσχουν από άλλα νοσήματα που μπορεί να επηρεάζουν τον πνεύμονα, σε ασθενείς που πρέπει να υποβληθούν σε κάποια χειρουργική επέμβαση (προεγχειρητικός έλεγχος), σε παιδιά, εφήβους αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας άτομα με γνωστή ή όχι αλλεργία που ταλαιπωρούνται εποχιακά από επεισόδια βήχα, σε ανθρώπους που ασχολούνται με επιβλαβή, για το αναπνευστικό σύστημα επαγγέλματα.
Η σπιρομέτρηση είναι μια διαδικασία που μπορεί να γίνει και σε παιδιά. Τα σύγχρονα σπιρόμετρα έχουν ειδικό λογισμικό για παιδιά, με αποτέλεσμα μέσω γραφικών παραστάσεων και σχεδίων να καθιστούν την εξέταση εφικτή και σε παιδιά από 6 ετών και άνω. Η δυνατότητα αυτή έχει μεγάλη σημασία για την έγκαιρη διάγνωση του παιδικού βρογχικού άσθματος, καθώς και την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του παιδιού στη θεραπεία.
Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησης. Τα δεδομένα της εξέτασης αναπαρίστανται σε μορφή γραφήματος που ονομάζεται καμπύλη ροής όγκου. Οι αριθμητικές τιμές που λαμβάνονται συγκρίνονται με τις φυσιολογικές τιμές που υπάρχουν για όλους του ανθρώπους και καθορίζονται από χαρακτηριστικά όπως το φύλο, την ηλικία, τη φυλή, το ύψος και το βάρος. Σε παθολογικά αποτελέσματα ή εάν ο πνευμονολόγος θεωρεί αναγκαίο, η εξέταση επαναλαμβάνεται μετά από 10-15 λεπτά, αφού πρώτα μας χορηγηθεί ένα εισπνεόμενο φάρμακο. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να διαπιστώσουμε εάν μία βλάβη είναι αναστρέψιμη και σε τι βαθμό. Η διαπίστωση της αναστρεψιμότητας μας βοηθά στη διάγνωση κυρίως του βρογχικού άσθματος και στη διάκριση του από τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.). Εάν τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησης είναι φυσιολογικά και ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα συμβατά με βρογχικό άσθμα, υπάρχει πιθανότητα να πάσχει από βρογχικό άσθμα έστω κι αν η σπιρομέτρηση είναι φυσιολογική. Επίσης εάν ο εξεταζόμενος είναι καπνιστής και η σπιρομέτρηση του τη δεδομένη στιγμή είναι φυσιολογική δε σημαίνει ότι δεν κινδυνεύει από μελλοντική ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.).
Έχει αποδειχθεί ότι η συχνή πραγματοποίηση σπιρομετρήσεων στον γενικό πληθυσμό βοηθά στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, μειώνοντας έτσι τη νοσηρότητα των παθήσεων του αναπνευστικού.
Αναζητήστε πνευμονολόγους στην περιοχή σας!