Το πιο πιθανό είναι πως όλοι μας κάποια στιγμή έχουμε ακούσει ένα “θόρυβο”, είτε πρόκειται για τραχύ ήχο ή ένα απαλό σφύριγμα, κατά τη διάρκεια του ύπνου μας με άλλους ή και αντίστροφα, να μας έχουν ενημερώσει, δηλαδή, ότι προέρχεται ο ήχος αυτός από εμάς τους ίδιους. Το ροχαλητό, αποτελεί μια κοινή εμπειρία, δεδομένου ότι όλοι ροχαλίζουμε που και που, για ορισμένους ανθρώπους όμως αποτελεί χρόνιο πρόβλημα που ορισμένες φορές μπορεί να υποδηλώνει μια σοβαρότερη κατάσταση υγείας, όπως η υπνική άπνοια. Επιπρόσθετα, επηρεάζει αισθητά την ποιότητα ζωής τόσο των πασχόντων όσο και των οικείων τους, καθώς το έντονο ροχαλητό συχνά διαταράσσει τον ύπνο, δημιουργώντας στρες και ένταση. Πότε, λοιπόν, το ροχαλητό θα πρέπει να μας ανησυχεί και καθιστά αναγκαία την επίσκεψη στον Ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ);
Αιτίες που προκαλούν ροχαλητό
Αρχικά, ας ρίξουμε μια ματιά στα αίτια που ενδέχεται να προκαλέσουν ροχαλητό. Το ροχαλητό, αποτελεί μια παθολογική κατάσταση που παράγεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, και προκαλείται από δονήσεις των μαλακών ιστών του ανωτέρω αναπνευστικού, κατά τη δίοδο αέρα από τη μύτη ή/και το στόμα. Πρόκειται για ένα πρόβλημα πολυπαραγοντικό, καθώς συνήθως οφείλεται σε παραπάνω από ένα αίτιο. Κάποια από τα συνηθέστερα παθολογικά αίτια που προκαλούν ροχαλητό, είναι τα εξής:
-
Φλεγμονές στις περιοχές της μύτης, του φάρυγγα και του λάρυγγα
-
Κρυολογήματα, αλλεργίες και βρογχικό άσθμα
-
Ανατομικοί παράγοντες, όπως μια μικρή μύτη, ένα στραβό διάφραγμα ή πολύ μακρυά γλώσσα
-
Υπερτροφικές αμυγδαλές, αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κοινώς κρεατάκια)
-
Παθήσεις του θυρεοειδούς και του νευρικού συστήματος
Αξίζει να αναφερθεί πως το φύλο και η ηλικία, αποτελούν επίσης παράγοντες που επηρεάζουν το ροχαλητό. Πιο συγκεκριμένα, οι άνδρες τείνουν να ροχαλίζουν συχνότερα, λόγω ορμονικής προδιάθεσης, από τις γυναίκες και μάλιστα σε αναλογία 2 προς 1, υπεροχή που μειώνεται αισθητά μετά την περίοδο της εμμηνόπαυσης των γυναικών. Όσον αφορά την ηλικία, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ροχαλίζουν περισσότερο, λόγω γενικότερης χαλάρωσης των ιστών και μυϊκής αδυναμίας.
Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί, πως πέραν των παθολογικών παραγόντων, υπάρχουν και μη παθολογικοί που προκαλούν ή επιδεινώνουν ένα ήδη υπάρχον ροχαλητό. Οι παράγοντες αυτοί σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και τις καθημερινές μας συνήθειες και αφορούν, μεταξύ άλλων, το κάπνισμα, την έλλειψη άσκησης, τη μεγάλη κατανάλωση καφέ και αλκοόλ, το αυξημένο σωματικό βάρος καθώς και την υπερβολική κόπωση.
Υπνική άπνοια
Το ροχαλητό, ορισμένες φορές, δεν είναι και τόσο αθώο, καθώς μπορεί να σχετίζεται με σοβαρές παθήσεις που απαιτούν την άμεση επίσκεψη σε ΩΡΛ, όπως η υπνική άπνοια. Με τον όρο υπνική άπνοια, αναφερόμαστε σε μια διαταραχή κατά την οποία ο ασθενής σταματά να αναπνέει για λίγα δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, εάν δεν αντιμετωπιστεί. Κατά την υπνική άπνοια, το οξυγόνο που παρέχεται στον εγκέφαλο και στο υπόλοιπο σώμα είναι μειωμένο, οδηγώντας σε κακής ποιότητας ύπνο και κατά συνέπεια σε μια σειρά πολλές φορές σοβαρών επιπτώσεων, όχι μόνο στην υγεία του ασθενούς. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει πως ένας ασθενής με υπνική άπνοια είναι 6 φορές πιο πιθανό να εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα από κάποιον μη πάσχοντα, ενώ παράλληλα τείνει να απουσιάζει από τον εργασιακό του χώρο πολύ συχνότερα.
Οι τύποι της υπνικής άπνοιας είναι 3:
-
Αποφρακτική άπνοια: αποτελεί το συχνότερο τύπο και χαρακτηρίζεται από σημαντική μείωση έως πλήρη διακοπή της ροής του αέρα
-
Κεντρική άπνοια: ο εγκέφαλος δε στέλνει σήμα στους αναπνευστικούς μύες, με αποτέλεσμα την παροδική διακοπή της δραστηριότητάς τους
-
Μικτή: είναι ο συνδυασμός της αποφρακτικής και της κεντρικής άπνοιας
Συμπτώματα
Οι ασθενείς που ροχαλίζουν, όταν ξυπνούν, έχουν σχεδόν πάντα την αίσθηση της ξηρότητας στην περιοχή της στοματικής κοιλότητας και του λαιμού. Επιπρόσθετα, εκείνοι που ροχαλίζουν έντονα, παρουσιάζουν σεξουαλική ανικανότητα, με το 25% αυτών να δηλώνει πως απέχει από σεξουαλικές πράξεις. Αναφορικά με τα παιδιά, ενδέχεται να παρουσιάζουν νυχτερινή ενούρηση ή ακόμη και διαταραχές στη συμπεριφορά και την ανάπτυξή τους.
Τα συμπτώματα επιδεινώνονται στους ασθενείς που πάσχουν από υπνική άπνοια. Πιο συγκεκριμένα, τα άτομα αυτά ενδέχεται να αισθάνονται υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, να έχουν πρωινούς πονοκεφάλους, να ξυπνούν χωρίς να αισθάνονται ξεκούραστοι, να παρουσιάζουν αλλαγές στα επίπεδα συγκέντρωσης και προσοχής, καθώς και εναλλαγές στη διάθεσή τους. Επιπρόσθετα, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, το κακό επίπεδο ύπνου εξαιτίας της άπνοιας μπορεί να επηρεάσει όλο τον οργανισμό και συγκεκριμένα την καρδιά, προκαλώντας υπέρταση, αρρυθμίες και άλλες καρδιαγγειακές δυσλειτουργίες.
Διάγνωση
Καθώς, όπως ήδη αναφέραμε, το ροχαλητό είναι ένα πρόβλημα πολυπαραγοντικό, η αντιμετώπιση της περίπτωσης κάθε ασθενούς είναι εξατομικευμένη. Αρχικά, γίνεται λεπτομερής λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς από τον ΩΡΛ, συνήθως με παρουσία των ατόμων που ζουν μαζί του, καθώς αποτελούν μάρτυρες των συμπτωμάτων που παρουσιάζει κατά τη διάρκεια του ύπνου, τα οποία ο ίδιος ενδεχομένως να μην αντιλαμβάνεται. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, πραγματοποιείται εξέταση με ρινολαρυγγοσκόπιο, το οποίο διέρχεται από ολόκληρη την περιοχή του ανωτέρου αεραγωγού του αναπνευστικού. Το ρινολαρυγγοσκόπιο διαθέτει μια εύκαμπτη βίντεο κάμερα υψηλής τεχνολογίας, με τη βοήθεια της οποίας μπορεί να γίνει ακριβής ανίχνευση του παράγοντα που εμποδίζει ή δυσχεραίνει τη δίοδο του αέρα. Η εξέταση είναι ανώδυνη, πολύ γρήγορη και μπορεί να διεξαχθεί στο χώρο ενός ΩΡΛ ιατρείου.
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Όπως η διάγνωση, έτσι και ο τρόπος αντιμετώπισης του ροχαλητού, διαφέρει από ασθενή σε ασθενή και εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης. Από απλές αλλαγές στην καθημερινότητα έως και επεμβατικές μεθόδους, πάντα υπό την καθοδήγηση του ΩΡΛ σας, θα βρείτε τη θεραπεία που σας ταιριάζει. Ενδεικτικά, οι συνήθειες που θα πρέπει να αποκτήσετε εάν ροχαλίζετε, είναι οι εξής:
-
Ισορροπημένη διατροφή
-
Τακτική άσκηση
-
Αποφυγή λήψης φαρμάκων, όπως ηρεμιστικά, πριν από τον ύπνο
-
Λήψη του τελευταίου γεύματος τουλάχιστον 3 ώρες πριν την κατάκλιση
-
Αποφυγή ύπνου σε ύπτια θέση
-
Ανύψωση του κρεβατιού στο ύψος του κεφαλιού κατά 10 περίπου εκατοστά, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η δίοδος αέρα μέσω της μύτης και του λάρυγγα
Κάποιες από τις χειρουργικές επεμβάσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ως θεραπεία των παθολογικών παραγόντων που προκαλούν το ροχαλητό, είναι οι εξής:
-
Αμυγδαλεκτομή ή συρρίκνωση αμυγδαλών
-
Επέμβαση ρινικού διαφράγματος
-
Επέμβαση αδενοτομής για κρεατάκια
-
Αφαίρεση πολυπόδων ή ρινικών όγκων
-
Φαρυγγοπλαστική
Αναζητήστε ωτορινολαρυγγολόγους – ΩΡΛ στην περιοχή σας στον επαγγελματικό οδηγό f-all.gr
Αναζητήστε ωτορινολαρυγγολόγους – ΩΡΛ στην Λάρισα στον επαγγελματικό οδηγό της πόλης.