Οι περισσότεροι έχει τύχει να συναντήσουμε ανθρώπους με προβλήματα όρασης που καθοδηγούνται από σκύλους κατά μήκος των δρόμων ή σε δημόσιους χώρους. Πραγματικά τα σκυλιά αυτά μπορεί να γίνουν θαυμάσιοι βοηθοί και σύντροφοι.
Ο σκύλος-οδηγός είναι ένα βοήθημα κινητικότητας που επιτρέπει στους ανθρώπους που είναι τυφλοί ή έχουν χαμηλή όραση να περπατούν με ασφάλεια. Οι σκύλοι οδηγοί μπορούν να καθοδηγήσουν τους ανθρώπους ώστε να περνάνε από τα εμπόδια και τα πλήθη, να σταματήσουν στα κράσπεδα και τις σκάλες. Ο εκπαιδευτής σκύλου-οδηγού μπορεί επίσης να εκπαιδεύσει το σκυλί να βρίσκει τα ορόσημα που χρησιμοποιεί συχνά το αφεντικό τους, όπως η στάση λεωφορείου. Οι σκύλοι-οδηγοί κοινωνικοποιούνται κι εκπαιδεύονται με θετικό τρόπο για περίπου ενάμιση έτος. Έπειτα, συνεκπαιδεύονται με έναν χειριστή που έχει αξιολογηθεί κι έχει κριθεί ότι είναι κατάλληλος για να συνεργαστεί με έναν σκύλο-οδηγό.
Μια κοινή εσφαλμένη αντίληψη είναι ότι οι τυφλοί ή άτομα με χαμηλό όραση δεν έχουν δεξιότητες προσανατολισμού και κινητικότητας και ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα σκυλί-οδηγό για να κινηθούν με ασφάλεια και ανεξάρτητοι. Οι περισσότεροι λανθασμένα θεωρούμε ότι είναι το σκυλί που δείχνει στο άτομο πού να πάει. Δεν είναι όμως έτσι. Ο τυφλός κατευθύνει το σκύλο. Η λειτουργία και ο σκοπός του σκύλου είναι να καθοδηγεί απλώς το άτομο ώστε να περνά με ασφάλεια από τα εμπόδια και να του υποδεικνύει τη θέση των βημάτων και των ελεύθερων περασμάτων καθώς και τη χρονική στιγμή που είναι ασφαλής για παράδειγμα να διασχίσει το δρόμο. Για παράδειγμα, σε ένα φανάρι, ο σκύλος-οδηγός δεν γνωρίζει πότε το φως στο σηματοδότη αλλάζει από πράσινο σε πορτοκαλί ή κόκκινο. Είναι το πρόσωπο που καθορίζει πότε είναι ασφαλές να διασχίσει το δρόμο. Ο σκύλος καθοδηγεί το άτομο για να περάσει απέναντι από το δρόμο για να φτάσει στην άλλη πλευρά. Αν και ο σκύλος δεν ξέρει πότε είναι ασφαλές να διασχίσει το δρόμο, όταν όμως βλέπει ένα αυτοκίνητο που πλησιάζει πολύ κοντά, έχει εκπαιδευτεί να σταματήσει ή να προσπαθήσει να απομακρύνει το άτομο από το δρόμο.
Για να αποκτήσει κανείς ένα σκύλο οδηγό, πρέπει να παρακολουθήσει ένα ειδικό σχολείο σκύλων οδηγών. Εκεί θα σας αναθέσουν ένα σκυλί και θα σας εκπαιδεύσουν να φροντίσετε το σκυλί και να το χρησιμοποιήσετε για να σας καθοδηγήσει. Όλα τα αξιόλογα σχολεία οδηγών σκύλων απαιτούν από τους αιτούντες να αποδείξουν ότι έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να κινούνται ανεξάρτητοι με ένα “μπαστούνι”, να περπατούν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα σε οικείες περιοχές, διασχίζοντας δρόμους, βρίσκοντας προορισμούς και αντιμετωπίζοντας προβλήματα με αποπροσανατολισμό ή απώλεια.
Να γνωρίζετε, ωστόσο, ότι οι οδηγοί σκύλων δεν είναι η κατάλληλη λύση για όλους. Δύο πράγματα που πρέπει να έχετε υπόψην σας αν σκέφτεστε να αποκτήσετε έναν οδηγό σκύλου είναι αφενός η συντήρησή του. Οι οδηγοί σκυλιών απαιτούν καθημερινή φροντίδα. Πρέπει να τρέφονται σωστά, να ξεκουράζονται, να ασκούνται και να εκπαιδεύονται. Αφετέρου πρέπει να θυμάστε ότι ο σκύλος σας είναι εκπαιδευμένος να εκτελεί τα καθήκοντά του, αν όμως δε κάνει συχνά πρακτική ενδέχεται να χάσει τις δεξιότητές τους.
Αναζητήστε εκπαιδευτές κατοικίδιων ζώων στην περιοχή σας!