Πού βρίσκεται η Βοημία
Η γεωγραφική έκταση της Τσεχίας σήμερα διαιρείται σε τρεις περιοχές: τη Μοραβία, την τσεχική Σιλεσία (το μεγαλύτερο μέρος της ανήκει στην Πολωνία) και, τέλος, τη Βοημία. Η ιστορία της Βοημίας, πρωτεύουσα της οποίας είναι η Πράγα, είναι ιδιαίτερα συναρπαστική. Διάφορες δυναστείες ανήλθαν κατά καιρούς στην εξουσία της, προτού αυτή αποτελέσει κομμάτι της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Αυστριακής και έπειτα Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και, αργότερα, της Τσεχοσλοβακίας, που τέλεσε τόσο υπό ναζιστική κατοχή, όσο και υπό καθεστώς κομμουνισμού. Ο κύριος λόγος για τη φήμη της Βοημίας, ωστόσο, είναι τα περιβόητα κρύσταλλα Βοημίας, τα οποία είναι γνωστά για την ομορφιά, τη διαφάνεια και την ποικιλομορφία που τα διακρίνουν, καθώς και για τον περίτεχνο τρόπο με τον οποίο παρασκευάζονται.
Η ιστορία των κρυστάλλων Βοημίας
Ένα αναπόσπαστο κομμάτι της τσεχικής κουλτούρας, τα κρύσταλλα Βοημίας αποτελούν βαθμιαίο αποτέλεσμα που προέκυψε από την επεξεργασία των άφθονων φυσικών πηγών που υπήρχαν διάσπαρτες στην εξοχή της Κεντρικής Ευρώπης κατά την Αναγεννησιακή Περίοδο. Κατά τον 16ο αιώνα, ο συνδυασμός της κιμωλίας με το υδροξείδιο του καλίου, τη λεγόμενη ποτάσα, δημιούργησε ένα αψεγάδιαστο αποτέλεσμα διάφανου ποτηριού που ανταγωνιζόταν τα μέχρι τότε εξέχοντα ιταλικά ποτήρια, ενώ ο 17ος αιώνας σηματοδότησε την ενσωμάτωση της τεχνικής της γκραβούρας, δηλαδή του σκαλίσματος των ποτηριών με ευφάνταστα, περίτεχνα σχέδια, που τοποθέτησαν τη Βοημία στο απόγειο της διεθνούς παραγωγής γυάλινων σκευών με σχεδιασμό που αντικατόπτριζε το μπαρόκ στυλ της εποχής.
Το 19ο αιώνα, η φήμη των κρυστάλλων Βοημίας γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη άνθιση, με την παρασκευή τους να έχει αναχθεί σε τέχνη που γοήτευε ολοένα και περισσότερο την αριστοκρατία της εποχής, όχι μόνο στις γειτονικές χώρες αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Πολυέλαιοι και άλλα περίτεχνα δημιουργήματα κατασκευασμένα από κρύσταλλα Βοημίας στόλιζαν τα παλάτια των βασιλικών οικογενειών της Γαλλίας, Αυστρίας και Ρωσίας, συμβολίζοντας το κύρος και τον πλούτο των κατόχων τους. Η Βοημία, πλέον, φημιζόταν για τις εντυπωσιακές και ρηξικέλευθες τεχνικές κοπής και γκραβούρας, με το δεύτερο μισό του αιώνα να σηματοδοτεί τη βιομηχανοποίηση της παραγωγής και την εξαγωγή κρυστάλλων Βοημίας, τόσο εντός Ευρώπης, όσο και στην Αμερική.
Τα σχέδια των κρυστάλλων Βοημίας έγιναν ακόμα πιο ιδιαίτερα, με χρωματιστές δημιουργίες, οι επιφάνειες των οποίων ήταν διακοσμημένες με επιδέξια σχέδια από μπογιά ή σμάλτο, ή λιθογραφικές αναφορές σε σπουδαία έργα τέχνης της εποχής. Τα κρύσταλλα Βοημίας ποτέ δε σταμάτησαν να εξελίσσονται. Αντίθετα, παρέμειναν σε υψηλό επίπεδο ακόμα και την περίοδο του κομμουνισμού, μιας και θεωρήθηκε πως ήταν αβλαβή για την ιδεολογία και βοηθούσαν ως προς την εξάπλωση της θετικής φήμης της χώρας. Διάφορες μορφές κρυστάλλων Βοημίας κοσμούν, ακόμη και σήμερα, σπουδαία ορόσημα του Κόσμου, όπως είναι το παλάτι των Βερσαλλιών, η Σκάλα του Μιλάνου, το μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη, το βασιλικό παλάτι της σαουδαραβικής πρωτεύουσας Ριάντ και πολλά ακόμα.
Η τεχνοτροπία με την οποία παρασκευάζονται τα κρύσταλλα Βοημίας
Προτού μιλήσουμε για τα κρύσταλλα Βοημίας αυτά καθαυτά, θα ήταν χρήσιμο να αποσαφηνίσουμε τη διαφορά ανάμεσα στο γυαλί και το κρύσταλλο, που πολύς κόσμος αγνοεί, δεδομένου ότι η πρώτη ύλη τους είναι ίδια. Πρόκειται για το οξείδιο του μολύβδου, το οποίο χρησιμοποιείται τόσο για την παραγωγή του γυαλιού, όσο και για εκείνη των κρυστάλλων. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κράτος-μέλος της οποίας είναι και η Τσεχία, προσδιορίζεται μέσω οδηγίας του Συμβουλίου, πως μόνο τα προϊόντα με περιεκτικότητα οξειδίου του μολύβδου της τάξης τουλάχιστον του 24%, μπορούν να φέρουν την ονομασία του κρυστάλλου μολύβδου.
Η παρουσία του μολύβδου κάνει το κρύσταλλο πιο απαλό και διευκολύνει τη διαδικασία της τομής και του χαράγματος, κάνοντάς το, παράλληλα, διαφανές. Η περιεκτικότητα σε μόλυβδο σε ένα κρύσταλλο μπορεί να αγγίξει μέχρι και το 40%. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή, τόσο πιο βαρύ είναι το κρύσταλλο και, σύμφωνα με τους ειδήμονες, τόσο πιο ποιοτική θεωρείται η κατασκευή του. Το πρότυπο ποιότητας, πάντως, ορίζει το 30% ως ελάχιστο ποσοστό, το οποίο καθιστά ένα κρύσταλλο υψηλής ποιότητας, ενώ απαγορεύει τις φυσαλίδες αέρα, τις ανομοιομορφίες και οποιαδήποτε άλλη προσθήκη. Αντίθετα, ένα τυπικό κρύσταλλο Βοημίας είναι εξολοκλήρου διαφανές και αφρώδες.
Ακόμη και σήμερα, η τεχνοτροπία της παραγωγής των περίφημων κρυστάλλων Βοημίας παραμένουν αναλλοίωτα στην ιστορία και είθισται να περνάει από γενιά σε γενιά. Ο τεχνικός σχεδιασμός των κρυστάλλων Βοημίας προηγείται της παραγωγής και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός καλουπιού, μέσα στο οποίο πραγματοποιείται η έκχυση ενός μείγματος άμμου, ασβεστόλιθου, ποτάσας, σόδας και μόλυβδου, αφού αυτό λιώσει στους 1250 βαθμούς Κελσίου. Η αφαίρεση ανεπιθύμητων υλικών από το μείγμα, όπως είναι οι φυσαλίδες αέρα και η σκόνη, ακολουθεί, δίνοντας σειρά στη διαδικασία επαναφοράς του κρυστάλλου σε μία φυσιολογική θερμοκρασία.
Το κρύσταλλο Βοημίας, στη συνέχεια, περνά από επεξεργασία και παίρνει το επιθυμητό σχήμα με τη βοήθεια καλουπιών, πενσών και άλλων εργαλείων. Τα αχρείαστα μέρη αφαιρούνται από το κρύσταλλο, προτού αυτό προχωρήσει στη διαδικασία της χάραξης των περίτεχνων γραμμών και σχεδίων του. Η εν λόγω διαδικασία περιλαμβάνει λείανση της επιφάνειας του κρυστάλλου και απαλό τρίψιμο, ώσπου αυτό να λάβει την προγραμματισμένη του μορφή. Το αμέσως επόμενο στάδιο έγκειται στο μηχανικό ή χημικό γυάλισμα, καθώς και σε περαιτέρω επεξεργασία, χάραξη και επιχρύσωση, εφόσον αυτό καταστεί αναγκαίο.
Όσον αφορά, συγκεκριμένα, σε μεμονωμένα κομμάτια κρυστάλλου τα οποία απαρτίζουν μία μεγαλύτερη κρυστάλλινη κατασκευή, το τελικό στάδιο έγκειται στη χειροκίνητη συναρμολόγηση από ειδικούς με πολύχρονη εμπειρία στη βιομηχανία παραγωγής κρυστάλλων Βοημίας. Η προσοχή και ακρίβεια από μεριάς τους βρίσκεται, αδιαμφισβήτητα, σε άμεση συνάρτηση με την ποιότητα και ανθεκτικότητα του τελικού προϊόντος. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αντίστοιχης κατασκευής είναι οι μεγάλου όγκου πολυέλαιοι, που συνήθως αποτελούνται από μία σημαντική ποσότητα κρυστάλλων Βοημίας και χρήζουν πολύωρης, εντατικής και λεπτομερούς κατασκευής.
Πως να αναγνωρίσετε την ποιότητα ενός κρυστάλλου Βοημίας
Με την πάροδο των χρόνων, η παγκόσμια παραγωγή γυαλιού και κρυστάλλου εξελίχθηκε και επεκτάθηκε. Μία πληθώρα κρατών, όπως είναι η Δανία, έχει υιοθετήσει δικές της τεχνοτροπίες υαλουργίας και παραγωγής κρυστάλλων, με αποτέλεσμα τον μεγαλύτερο κατακερματισμό των μεριδίων αγοράς. Η ποιότητα των κρυστάλλων Βοημίας, ωστόσο, θεωρείται ακόμα και σήμερα πως είναι η πλέον υψηλή και αναγνωρίσιμη ανά τον κόσμο. Πώς, όμως, θα είστε σε θέση να αναγνωρίσετε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των κρυστάλλων Βοημίας και να αποφύγετε τις απομιμήσεις που κατακλύζουν την αγορά; Μερικές χρήσιμες συμβουλές είναι οι εξής:
Τα κρύσταλλα Βοημίας είναι πιο βαριά σε σχέση με τα τυπικά γυάλινα είδη που συνήθως διαθέτουμε σπίτι μας.
Τα κρύσταλλα Βοημίας φημίζονται για την περιβόητη διαφάνεια και λάμψη τους. Έτσι, όταν κρατήσετε ένα κρύσταλλο Βοημίας στο φως, θα δείτε να διαθλώνται τα χρώματα του ουράνιου τόξου.
Τα κρύσταλλα Βοημίας είναι αναγνωρίσιμα από τον μακροσκελή ήχο που θα ακουστεί όταν χτυπήσετε την άκρη τους με το δάχτυλό σας, σε αντίθεση με μη κρυστάλλινα προϊόντα, ο ήχος των οποίων είναι στιγμιαίος.
Αναζητήστε καταστήματα πώλησης κρυστάλλων στον επαγγελματικό οδηγό f-all.gr