Φρονιμίτης: μια λέξη, τέσσερα δόντια, μια ιστορία… πονεμένη! Ίσως όχι βέβαια για όλους, καθώς είναι αρκετοί οι τυχεροί που είτε δε χρειάστηκε να προχωρήσουν σε εξαγωγή και να τους αποχωριστούν ή η διαδικασία αφαίρεσής τους ήταν εύκολη και ανώδυνη. Αν και μια επίσκεψη στον οδοντίατρο, μπορεί να μην είναι και τόσο ευχάριστη, είναι σίγουρα απαραίτητη ιδιαίτερα όταν κάποιο δόντι γενικότερα, αλλά και κάποιος φρονιμίτης ειδικότερα, αρχίζει να παρουσιάζει προβλήματα. Προβλήματα, που εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές στη στοματική υγιεινή. Πότε, λοιπόν, πρέπει να αφαιρούνται οι φρονιμίτες; Και αν ο οδοντίατρός σας κρίνει ότι πρέπει να προχωρήσετε σε εξαγωγή, τι πρέπει να προσέξετε πριν αλλά και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, έτσι ώστε να αποφευχθούν πιθανές επιπλοκές;
Λίγα λόγια για τους φρονιμίτες
Οι φρονιμίτες, αλλιώς γνωστοί ως σωφρονιστήρες ή τρίτοι γομφίοι, είναι μια ομάδα τεσσάρων δοντιών που βρίσκονται στο πίσω μέρος του στόματος, και συγκεκριμένα δυο στην άνω και δυο στην κάτω γνάθο. Συνήθως αναπτύσσονται και εμφανίζονται κατά το διάστημα που σηματοδοτεί το τέλος της εφηβείας και την έναρξη της ενήλικης ζωής, δηλαδή μεταξύ των ηλικιών 17 και 25. Είναι γεγονός πως οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να αφαιρούν τα συγκεκριμένα δόντια, καθώς πολλές φορές ενδέχεται να δημιουργήσουν επιπλοκές, από μικρές έως και αρκετά σοβαρές. Αν αναρωτιέστε ποιος ο λόγος ύπαρξης τους, η απάντηση στηρίζεται στην εξελικτική πορεία του ανθρωπίνου είδους. Δεδομένου ότι οι πρόγονοί μας τρέφονταν με σκληρές τροφές και είχαν μεγαλύτερη σιαγόνα από αυτή που έχουμε εμείς σήμερα, οι φρονιμίτες έπαιζαν πολύ σημαντικό ρόλο κατά τη διαδικασία μάσησης της τροφής. Καθώς με τα χρόνια, οι διατροφικές συνήθειες του ανθρώπου ξεκίνησαν να αλλάζουν και να τρέφεται με όλο και πιο μαλακές τροφές, το μέγεθος της γνάθου άρχισε να συρρικνώνεται και τα δόντια αυτά κατέστησαν μη αναγκαία.
Πότε είναι απαραίτητη η εξαγωγή ενός φρονιμίτη;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, και δη σε εκείνες όπου αφενός υπάρχει αρκετός χώρος στη γνάθο για να «χωρέσουν» οι φρονιμίτες, αφετέρου έχουν ανατείλει με σωστή φορά και χωρίς να δημιουργούν πρόβλημα στην υπόλοιπη οδοντοστοιχία, δε χρειάζεται να αφαιρεθούν. Στις περιπτώσεις, όμως, που αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα ή ακόμα και σε εκείνες που είναι έγκλειστοι ή ακόμη και ημιέγκλειστοι, τότε η αφαίρεσή τους κρίνεται υποχρεωτική. Σε γενικές γραμμές, οι φρονιμίτες πρέπει να αφαιρούνται στις περιπτώσεις που:
- Δεν ανατέλλουν, κοινώς δε «βγαίνουν», σωστά. Οι φρονιμίτες ενδέχεται να παγιδευτούν στο οστό της γνάθου ή στα ούλα, κάτι που μπορεί να αποβεί αρκετά επώδυνο.
- Ανατέλλουν σε λάθος γωνία, με αποτέλεσμα να σπρώχνουν και να καταστρέφουν τα υπόλοιπα δόντια.
- Το στόμα δεν έχει αρκετό χώρο έτσι ώστε να μπορέσουν να χωρέσουν.
- Προκαλούν φλεγμονές, με πιο συνηθισμένη την περιστεφανίτιδα. Η περιστεφανίτιδα αποτελεί φλεγμονή των ούλων, η οποία προκαλείται από βακτηρίδια, τα οποία δημιουργούνται από υπολείμματα τροφής που αιχμαλωτίζονται μεταξύ του δοντιού και του ούλου.
- Δημιουργείται τερηδόνα. Εξαιτίας της δύσκολης θέσης τους, το βούρτσισμα στις συγκεκριμένες περιοχές συνήθως δε γίνεται με αποτελεσματικό τρόπο, με αποτέλεσμα να μαζεύονται βακτηρίδια, που οδηγούν στην εμφάνιση τερηδόνας.
- Σχηματίζουν κύστη. Οι κύστες δημιουργούνται κυρίως στις περιπτώσεις που οι φρονιμίτες είναι έγκλειστοι και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές τόσο στα διπλανά δόντια, όσο και στο οστό της γνάθου.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως ο τρόπος αφαίρεσης ενός φρονιμίτη μπορεί να είναι είτε απλός, όπως μια αφαίρεση ενός οποιουδήποτε άλλου δοντιού, είτε χειρουργικός. Πιο συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις που το δόντι έχει ανατείλει πλήρως, τότε η εξαγωγή του αποτελεί μια διαδικασία απλή, που μπορεί να πραγματοποιηθεί και από ένα γενικό οδοντίατρο. Σε εκείνες όμως που αφορούν ημιέγκλειστους ή έγκλειστους φρονιμίτες, τότε είναι προτιμότερο να απευθυνθείτε σε ένα χειρουργό στόματος ή γναθοχειρουργό.
Τι να προσέξετε πριν και μετά την εξαγωγή
Αρχικά, ο οδοντίατρός σας, αφού σας εξετάσει και εκτιμήσει την κατάσταση, θα σας προτείνει τον κατάλληλο τρόπο αφαίρεσης είτε από τον ίδιο ή παραπέμποντάς σας σε κάποιο χειρουργό στόματος ή γναθοχειρουργό.
Στην περίπτωση που ο φρονιμίτης απαιτεί χειρουργική εξαγωγή, ο γιατρός σας θα σας ζητήσει ακτινογραφικό έλεγχο έτσι ώστε να κρίνει και το επείγον της διαδικασίας. Θα πρέπει να ενημερώσετε για τυχόν προβλήματα υγείας που έχετε, τυχόν φάρμακα που παίρνετε σε τακτική βάση, καθώς και να συζητήσετε με το γιατρό σας θέματα που που αφορούν στην επέμβαση, καθώς και την αναισθησία που πρόκειται να σας χορηγήσει, ενώ φροντίστε τη μέρα της εξαγωγής να μην έχετε υποχρεώσεις, έτσι ώστε να ξεκουραστείτε.
Όσον αφορά το διάστημα μετά την εξαγωγή, ο οδοντίατρος ή ο γναθοχειρουργός θα σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες έτσι ώστε η περιοχή να επουλωθεί σωστά και να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών. Οι οδηγίες αυτές, συνήθως, αφορούν στα εξής:
- Χρησιμοποιήστε παγοκύστη για τις πρώτες 24-48 ώρες μετά την εξαγωγή, καθώς ο πάγος θα ελαχιστοποιήσει τον πόνο και θα μειώσει το πρήξιμο.
- Δαγκώστε τη βαμβακερή γάζα που σας έχει τοποθετηθεί έτσι ώστε να σταματήσει η αιμορραγία.
- Αποφύγετε την κατανάλωση ζεστών ροφημάτων και τροφών για τουλάχιστον ένα 24ωρο μετά την εξαγωγή.
- Μασήστε την τροφή σας από την άλλη πλευρά, για να μην προκαλέσετε πληγές και διαταράξετε τη διαδικασία της επούλωσης.
- Λαμβάνετε υγρές και μαλακές τροφές για τουλάχιστον δυο εβδομάδες. Για παράδειγμα: σούπες, πουρές πατάτας, γιαούρτια, milkshakes, smoothies κ.λ.π.
- Διατηρήστε την περιοχή καθαρή, κάνοντας γαργάρες με διάλυμα θαλασσινού νερού μία φορά την ημέρα.
- Κάντε ασκήσεις γνάθου ανοίγοντας και κλείνοντας αργά το στόμα σας.
- Πίνετε επαρκείς ποσότητες υγρών, ιδιαίτερα νερού.
- Πάρτε τα φάρμακά σας όπως σας έχει συνταγογραφηθεί. Μην παραλείψετε καμία δόση, διαφορετικά θα είναι δύσκολο να καταπραΰνετε τον πόνο αργότερα.
- Βουρτσίστε απαλά τα δόντια σας από τη δεύτερη μέρα μετά την επέμβαση, αλλά μη βουρτσίζετε την περιοχή εξαγωγής του φρονιμίτη.
- Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και οποιαδήποτε άλλη ενέργεια απαιτεί έντονο ρούφηγμα ή φτύσιμο, όπως το να πίνετε με καλαμάκι.
Πιθανές επιπλοκές μετά την εξαγωγή φρονιμίτη
Και στην περίπτωση των επιπλοκών, κυρίως αναφερόμαστε στις περιπτώσεις που έχει προηγηθεί χειρουργική αφαίρεση. Όπως είναι φυσικό, όπως και με κάθε άλλη επέμβαση, η πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών μετά τη χειρουργική εξαγωγή ενός φρονιμίτη, πάντα υπάρχει. Οι συνηθέστερες επιπλοκές είναι οι εξής:
- Εμφάνιση αιμορραγίας ακόμη και αρκετές ώρες μετά την εξαγωγή. Εάν η αιμορραγία δε σταματά και επιμένει, επικοινωνήστε άμεσα με το γιατρό σας.
- Εμφάνιση ξηρού φατνίου. Αφορά κυρίως τους καπνιστές και κατά την εμφάνισή του ο ασθενής νιώθει έντονο πόνο στην πάσχουσα περιοχή για αρκετές μέρες μετά την εξαγωγή, ο οποίος πολλές φορές αντανακλάται σε περιοχές όπως το αυτί και ενίοτε καθίσταται ανυπόφορος.
Αναζητήστε οδοντίατρο στην περιοχή σας στον επαγγελματικό οδηγό f-all.gr
Αναζητήστε οδοντίατρο στη Λάρισα στον επαγγελματικό οδηγό της πόλης.