Είναι μια χρόνια, αυτοάνοσης αρχής νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Είναι η πιο συνηθισμένη απομυελινωτική νόσος.
Διεγερμένα Τ λεμφοκύτταρα στρέφονται εναντίον των κυττάρων της μυελίνης, που περιβάλλει τα νεύρα, τα προστατεύει και μεταδίδει τις νευρικές ώσεις. Η καταστροφή του ελύτρου της μυελίνης διαταράσσει την μετάδοση των νευρικών ώσεων, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου.
Πολλαπλές εστίες απομυελίνωσης (πλάκες) εντοπίζονται στη λευκή ουσία του ΚΝΣ για αυτό και ονομάζεται σκλήρυνση κατά πλάκας. Είναι συνήθως μικρές με προτίμηση εμφάνισης τα οπτικά νεύρα, το στέλεχος, περικοιλιακά και τον Νωτιαίο Μυελό.
Τα πρώτα χρόνια της νόσου εμφανίζονται οξέα νευρολογικά ελλείμματα (εξάρσεις). Η ανάκαμψη από τις υποτροπές (υφέσεις) επέρχεται με μηχανισμούς επαναμυελίνωσης. Τα μη αναστρέψιμα ελλείμματα οφείλονται στην αποτυχία αποκατάστασης της αγωγιμότητας, η οποία οδηγεί σε προοδευτική αναπηρία και χαρακτηρίζει τα προχωρημένα στάδια της νόσου.
Η ακριβής αιτία παραμένει άγνωστη.
Συμμετέχουν περιβαλλοντικοί, γενετικοί και ανοσολογικοί παράγοντες.
Συναντάται σε εύκρατα κλίματα, στη λευκή φυλή και στις γυναίκες. Η πιθανότητα εμφάνισης ανάμεσα σε αδέλφια είναι 20 με 30 φορές μεγαλύτερη από του γενικού πληθυσμού ,γεγονός που δεν παρατηρείται σε υιοθετημένα αδέλφια και δείχνει μάλλον γενετική προδιάθεση κι όχι κοινό περιβαλλοντικό παράγοντα. Εκδηλώνεται κυρίως μεταξύ 20 με 40 ετών.
Συμπτώματα: Η νόσος εκδηλώνεται με πληθώρα συμπτωμάτων αδυναμία, αιμωδίες, καψίματα, διπλωπία, δυσαρθρία, αταξία, αστάθεια, θάμβος όρασης, οπτική νευρίτιδα, ημιπάρεση. Τα συμπτώματα αναπτύσσονται σε λίγες μέρες, διατηρούνται για μερικές εβδομάδες και υφίενται αυτόματα σε εβδομάδες έως μήνες.
Η πιο συνηθισμένη μορφή της νόσου είναι με εξάρσεις και υφέσεις (90% ) Στο 10% των ασθενών η έναρξη γίνεται προοδευτικά με σταδιακή εξέλιξη. Αυτή η μορφή της νόσου εκδηλώνεται σε μεγαλύτερη ηλικία συνήθως.
Η κλινική πορεία ποικίλλει. Το 25% των ασθενών στη μορφή με εξάρσεις και υφέσεις έχει καλοήθη πορεία, χωρίς αναπηρία για πάνω από 15 έτη. Οι πιο πολλοί αναπτύσσουν μόνιμη αναπηρία από ατελή αποκατάσταση των βλαβών. Το 50% παρουσιάζουν ανοϊκές διαταραχές.
Πρόγνωση: Δεν υπάρχει σαφής κι αξιόπιστος δείκτης. Η εξέλιξη ποικίλλει σε κάθε ασθενή. Καλύτερη πρόγνωση έχουν το γυναικείο φύλο, η μορφή με εξάρσεις, τα αισθητικά συμπτώματα, ο μικρός αριθμός υποτροπών η εμφάνιση με οπτική νευρίτιδα και η εκδήλωση σε νεαρή ηλικία.
Αντιμετώπιση: είναι χρόνια νόσος χωρίς θεραπεία. Η ανακοίνωση της διάγνωσης είναι δύσκολη για τον ασθενή. Πρέπει να τονιστεί ότι υπάρχει και καλοήθης πορεία της νόσου.
Η θεραπεία είναι συμπτωματική για τα καθημερινά προβλήματα που προκύπτουν στους ασθενείς.
Σήμερα υπάρχουν νέες, πολλά υποσχόμενες θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα. Παράλληλα με αυτές συνεχίζουν και παλαιότερες θεραπείες σε ενέσιμη η από του στόματος μορφή με πολύ καλά αποτελέσματα στον έλεγχο της εξέλιξης της νόσου.
Σοφία Ζουρούδη
Νευρολογος MD
Δαγκλή 1, Ιωάννινα
τηλ.: 26510 76660
Αναζητήστε Νευρολόγους στην περιοχή σας